'Dankzij de samenwerking heb ik veel nuttige strategieën geleerd.'

'Tijdens mijn afstuderen begin 2021 werd ik door Neske Beks van de Tank in contact gebracht met haar uitgever om een proefvertaling te maken voor een debuutroman die aan het eind van dat jaar uit zou komen. Tot mijn grote vreugde werd ik op basis van mijn proefvertaling door de uitgever geselecteerd als vertaler, onder voorwaarde dat ik de rest van het boek zou vertalen met behulp van een mentoraat van het ELV. Ik was blij dat ik op deze manier de mogelijkheid kreeg om de vertaling van mijn eerste boek te combineren met een leertraject, dus uiteraard greep ik deze kans met beide handen aan.

Nadat de documentatie voor de aanvraag van het mentoraat compleet was en Astrid Huisman als ervaren vertaler en mogelijke mentor naar voren werd geschoven, vond er een videomeeting plaats waarin wij elkaar voor het eerst ontmoetten. Het werd vrij snel duidelijk dat ik veel van Astrid kon leren en dus schreven wij in april ons werkplan en maakten we een planning op zodat het mentoraat officieel van start kon gaan. De doelen die ik had gesteld waren onder andere het onderzoeken van de vrijheid van de vertaler, leren de poëtische schrijfstijl van het origineel te behouden en het evalueren van eigen werk.

Onze werkwijze was efficiënt en stelde mij in de gelegenheid om wekelijks passages uit mijn vertaling op te sturen en hier hulpvragen bij te stellen en feedback op te vragen, vervolgens bespraken wij dit steeds tijdens een videomeeting. Naarmate ik meer van het boek vertaalde en dieper in de brontekst dook realiseerde ik dat het een grotere uitdaging zou zijn dan aanvankelijk gedacht, toen Astrid het hier mee eens was besloten wij om bij het ELV aan te kloppen om te kijken of er misschien meer begeleidingsuren tot onze beschikking konden worden gesteld. Het was erg prettig dat dit snel opgepakt werd en dat na een gezamenlijk overleg ons verzoek werd ingewilligd. Hierdoor konden wij uitgebreider samenwerken en meer passages bespreken dan anders het geval zou zijn geweest. Ik had echt het gevoel dat er zowel door Astrid als vanuit het ELV met mij meegedacht werd en kreeg daardoor begeleiding die goed aansloot bij mijn behoeftes.

Dankzij de door het ELV opgezette samenwerking met Astrid heb ik veel nuttige strategieën geleerd die ervoor hebben gezorgd dat ik in een aantal maanden tijd ontzettend heb kunnen groeien als literair vertaler. Iets waar Astrid mij bijvoorbeeld op heeft kunnen wijzen is het fenomeen woordsoortblindheid, dat gebruikte ze om aan te tonen dat een abstract zelfstandig naamwoord soms best met bijvoorbeeld een werkwoord-constructie kan worden vertaald als daarmee nog steeds dezelfde betekenis wordt overgedragen. Daarnaast leerde ik om af en toe genoeg afstand te nemen van mijn vertaling zodat ik er kritisch op kan reflecteren.

Door al vroeg de valkuilen van een beginnende vertaler te leren herkennen en de tools en kennis aangereikt te krijgen om hiermee om te gaan heb ik mij dankzij het mentoraat optimaal kunnen ontwikkelen. Ik ben ontzettend blij en trots dat ik dankzij de ondersteuning vanuit dit mentoraat mijn eerste literaire vertaling succesvol heb kunnen afronden en daarnaast beter voorbereid ben voor mijn volgende vertaling. Ik zie de begeleiding die ik heb gekregen als springplank voor de rest van mijn vertaalcarrière en hoop dat ik in de toekomst ook mijn kennis weer kan overdragen aan andere vertalers.'

Open water van Caleb Azumah Nelson is vandaag, op 2 november 2021, verschenen bij Querido. Klik hier voor het vertalersprofiel van Adiëlle Westercappel.

Het ELV voert het mentoraatsprogramma uit samen met Literatuur Vlaanderen en het Nederlands Letterenfonds. Dit mentoraat kwam tot stand in samenwerking met de Tank, een BIPOC redactie- en denktank.