Vertalers vertellen - Vertaal je bewust één of juist meerdere genres?
Vertaal je specifiek één bepaald genre? Waarom wel of niet? Merk je, als je zo’n overstap wilt maken, dat het moeilijk is om aan opdrachten te komen binnen een ander genre? Negen vertalers vertellen over hun keuzes wat betreft genres.
Goedele De Sterck, vertaler uit het Nederlands in het Spaans
"Wat mij bijzonder boeit bij het vertalen is de afwisseling en de creativiteit. Ik ben een taalfreak en houd er vooral van om het taalgebruik en de stijl van verschillende genres en auteurs te ontwarren en over te brengen van het Nederlands naar het Spaans. Daarom heb ik van meet af aan verschillende genres vertaald: van kinderliteratuur tot literaire non-fictie, van moderne auteurs tot klassiekers.
De letterenfondsen beschikken over een lijst van erkende vertalers per genre. Als je wil diversifiëren, doe je er dus goed aan om verschillende proefvertalingen in te dienen. Sommige vertalers en uitgevers zien de kinder- en jeugdliteratuur als een aanloop naar het grotere werk, maar zelf kan ik me in die uitspraak niet echt vinden. Alles hangt af van de auteur en het te vertalen werk, los van het genre."
Huub Stegeman, vertaler uit het Engels en Duits in het Nederlands
"Ik vertaal uitsluitend non-fictie uit een of meer van de volgende vakken: geschiedenis, politiek, economie, filosofie, theologie, sociologie en antropologie. Dat heeft te maken met mijn studieachtergrond in de geschiedenis en de filosofie, en mijn interesses wanneer ik zelf lees."
Nicolette Hoekmeijer, vertaler in het Nederlands uit het Engels
"Ik vertaal verschillende genres, maar meestal literaire romans. Het vertalen van verschillende genres vind ik leuk, zoals ik het vroeger al leuk vond om zowel met de deftige oma van een vriendinnetje overweg te kunnen als met de spreekwoordelijke marktkoopman.
Ik heb een grote voorliefde voor het vertalen van dialoog, wat zeker te maken zal hebben met mijn ondertitelachtergrond."
Lies Lavrijsen, vertaler uit o.a. het Engels en Italiaans in het Nederlands
"Mijn ambitie is om boeken te vertalen die ik zelf graag zou lezen."
"Ik vertaal vooral kinder- en jeugdliteratuur. Ik ben oorspronkelijk onbewust dat genre ingerold, maar ik doe het met heel veel plezier en wil het in de toekomst ook blijven doen. Wel wil ik regelmatiger een uitstapje maken naar andere genres.
Mijn ambitie is eigenlijk om boeken te vertalen die ik zelf graag zou lezen, of dat nu jeugdboeken zijn, boeken voor volwassenen of alles daartussenin. Ik merk inderdaad wel dat het moeilijk is om die overstap te maken omdat sommige uitgevers mij echt als een ‘kinderboekenvertaler’ zien."
Jan Willem Bos, vertaler uit het Roemeens in het Nederlands
"Ik heb zo’n beetje alle genres vertaald, proza, poëzie, toneel, essays. Ik heb een duidelijke voorkeur voor proza. Omdat mijn collega Jan Mysjkin meer affiniteit heeft met de poëzie, mede omdat hijzelf dicht, laat ik poëzie graag aan hem over. In voorkomende gevallen, want heel veel vraag is er niet naar."
Andrea Kluitmann, vertaler uit het Nederlands in het Duits
"Ik vertaal heel veel kinder- en jeugdliteratuur. Daar ben ik mee begonnen (omdat ik dat wilde). Tegen de tijd dat ik een overstap wilde maken naar algemene literatuur (gewoon omdat ik dat ook kan en ook heel erg interessant vind) waren er ontzettend veel vertalers bij gekomen, het is nu heel erg moeilijk voor me om binnen dit andere genre aan opdrachten te komen. Een paar keer is dat gelukt, maar er is veel concurrentie; er is niet voldoende werk voor iedereen.
Ik krijg intussen wel de top van de Nederlandse kinder- en jeugdliteratuur aangeboden en dat zijn erg goede en fijne boeken om te vertalen, kwalitatief doen ze zeer zeker niet onder voor menig Nederlandse roman. Máár: in Duitsland worden vertalingen in het genre kinder- en jeugdboek standaard extra slecht betaald en dat vervult me met woede en onbegrip."
Luk Van Haute, vertaler uit het Japans in het Nederlands
"Ik heb al van alles en nog wat gedaan (inclusief thrillers, literaire essays, dichtbundels). Dat vind ik ook boeiend zo. Uiteraard heb ik bepaalde voorkeuren en ligt de ene auteur me al beter dan de andere of ik voel er meer affiniteit mee, maar je kunt het vergelijken met een acteur die steeds nieuwe uitdagingen zoekt in andere genres."
Laura Watkinson, vertaler uit het Nederlands in het Engels
"Kinder- en jeugdliteratuur vertaal ik heel graag, maar ik vertaal ook graag teksten in andere genres. Ik hou van een beetje afwisseling."
Martin de Haan, vertaler uit het Frans in het Nederlands
"Ik vertaal vooral romans en essays, ook wel poëzie. Specialiseren is nuttig omdat je dan een niche in de markt voor jezelf kunt creëren, en natuurlijk omdat je dan in dat ene onderdeel ook echt beter wordt. Maar het hangt erg van het taalgebied af, en veel vertalers willen juist allround blijven om niet de hele tijd in dezelfde hoek te zitten."