Vertalers vertellen - Waarom ben je vertaler geworden?

Nicolette Hoekmeijer, vertaler in het Nederlands uit het Engels

"Ik heb Engels gestudeerd en ben min of meer toevallig in het vertalen gerold toen een vriendin, die bij de televisie werkte, zei dat ze daar nieuwe freelancers zochten omdat er nieuwe televisiezenders bij kwamen. Van het ondertitelen ben ik langzaam overgestapt op literair vertalen – dat laatste is wel een bewuste keuze geweest. Hoewel ik het ondertitelen zelf altijd bijzonder leuk heb gevonden, kreeg ik steeds meer moeite met de inhoudelijke kaalslag."

Jan Willem Bos, vertaler uit het Roemeens in het Nederlands

"Ik ben vertaler geworden van Roemeense literatuur vanuit mijn liefde voor de letteren in het algemeen en het verlangen om Roemeense boeken die ik de moeite waard vond met anderen te delen. Er zijn lange periodes geweest, soms van enkele jaren, dat ik geen opdrachten kreeg, maar dan hield ik me met andere dingen bezig, onder andere ook het vertalen van thrillers en sci-fi uit het Engels. Ik denk niet dat het mogelijk is om fulltime vertaler van Roemeense literatuur te zijn."

Andrea Kluitmann, vertaler uit het Nederlands in het Duits

"Voor mij was altijd al duidelijk dat ik iets met taal zou willen en kunnen doen."

"Voor mij was altijd al duidelijk dat ik iets met taal zou willen en kunnen doen; ik dacht aan journalistiek. Voor de studie in Duitsland had je al voor je begon een stage nodig en ik wist niet hoe ik dat zou kunnen regelen. Daarom ben ik in Duitsland (waar je altijd een hoofdvak en twee bijvakken hebt) Duits, Spaans en Nederlands gaan studeren, en later in Amsterdam.

Tijdens mijn studie Duits ontmoette ik twee medestudentes die belangrijke vriendinnen werden, eentje net als ik Duitstalig, eentje Nederlandstalig. Wij schreven elkaar “weekverslagen” die altijd eindigden met een korte vertaalopgave, vaak waren het godsonmogelijk dingen om te vertalen, zinnen (of soms maar één woord) waarin een hele wereld schuilging. Ik denk dat ik daarom wist dat vertalen voor mij gepaard ging met verwondering, plezier, blijdschap, op een bijzonder prettige manier nadenken en rijk worden beloond als het lukte om iets passends te vinden.

Maar dat ik als studente Duits als vertaler bij een semi-overheidsinstelling belandde was puur toeval, ik zat in een kaartenbak voor algemeen uitzendwerk en werd eruit gehaald omdat ik Duitstalig was. Het zakelijk vertalen bij een dergelijke instelling was natuurlijk heel anders dan ik met mijn vriendinnen deed, maar ik heb er zeker veel geleerd; ook door de geweldige collega’s die ik daar had. Ik bedacht op een gegeven moment dat ik dat vertalen misschien wel kon combineren met iets wat ik inhoudelijk interessant vond; destijds kinder- en jeugdliteratuur."

Huub Stegeman, vertaler uit het Engels en Duits in het Nederlands

"Beetje toevallig, de zelfstudie Tolk-Vertaler Engels was een suggestie van mijn partner, maar het past wel heel goed bij mijn interesses en mijn karakter."

Lies Lavrijsen, vertaler uit o.a. het Engels en Italiaans in het Nederlands

"Het was een bewuste keuze. Na mijn talenstudie wist ik helemaal niet wat ik met dat diploma wilde doen, tot ik een aha-erlebnis kreeg toen ik in de trein een Italiaans boek zat te lezen en bedacht dat misschien wel boeken kon gaan vertalen. Ik ben altijd dol geweest op spelen met taal en ik denk dat mijn creativiteit het best tot zijn recht komt binnen bepaalde grenzen (die worden opgelegd door de brontekst, dus)."

Martin de Haan, vertaler uit het Frans in het Nederlands

"Het was een bewuste keuze. Ik zag de vrij beperkte wereld van de wetenschap niet als een prettige toekomst, dus ik ben gaan vertalen en vrijer gaan schrijven over literatuur."

Goedele De Sterck, vertaler uit het Nederlands in het Spaans

"Mijn roeping lag elders. Ik wilde als onderzoekster in de taalkunde aan de slag, maar toen dat niet lukte en er een vertaalstage bij het Europees Parlement uit de lucht kwam vallen dacht ik: waarom niet? Daar heb ik een half jaar lang de knepen van het vak geleerd en daarna ben ik zelfstandig vertaalster geworden, in mijn geval een ideaal beroep omdat het niet plaatsgebonden is.

Mettertijd heb ik me gespecialiseerd in literair vertalen, vooral vanwege mijn passie voor taal en stijl en ook omdat ik als Nederlandstalige in Spanje mijn steentje wilde bijdragen tot de verspreiding van de Nederlandse en Vlaamse literatuur. Al was vertalen om eerlijk te zijn niet mijn eerste keus, toch was ik meteen verkocht en had er een nieuwe roeping bij."

Luk Van Haute, vertaler uit het Japans in het Nederlands

"De ambitie was er altijd geweest, maar in zekere mate was er toeval mee gemoeid (zie de vraag 'Hoe ben je begonnen als vertaler?'). De vraag om een tweede boek te vertalen kwam precies op het goede moment. De opleiding aan de Hogeschool Gent, waar ik tien jaar deeltijds had gedoceerd, werd opgedoekt, ik was het technisch vertalen en tolken zat, ik had een zekere financiële buffer, ik was op een leeftijd gekomen waarop ik wilde doen wat ik graag deed en creatieve voldoening uit mijn werk wilde halen. Die samenloop van omstandigheden hielp om echt bewust de sprong te wagen."

Laura Watkinson, vertaler uit het Nederlands in het Engels

"Het was een heel natuurlijke, makkelijke keuze voor mij. Ik hou namelijk van boeken en talen en ik werk ook graag alleen. Het vertaalvak en ik – we zijn een goede match."