Lees-, kijk- en luistertips van Lies Lavrijsen
Op deze pagina vind je een overzicht van artikelen, filmpjes en podcasts waarin vertalers van kinder- en jeugdliteratuur een inkijkje geven in de bijzonderheden van hun vak.
Luistertips
De Grote Vriendelijke Podcast is een podcast voor volwassenen over jeugdliteratuur, gemaakt door Jaap Friso en Bas Maliepaard. Recentelijk was Maria Postema bij ze te gast. Maria vertaalt uit het Engels en is o.a. bekend als vertaler van populaire fantasy-series en Young Adult-literatuur. In de aflevering is haar vertaling van Patina van Jason Reynolds (2024) het vertrekpunt voor een uitgebreid gesprek over allerlei verschillende aspecten van het vertaalvak waaronder het belang van het vergroten van je eigen zichtbaarheid.
De Grote Vriendelijke Podcast - Aflevering 112 Maria Postema
Van dezelfde podcast is ook het gesprek met Laura Watkinson echt een aanrader. Laura vertaalt in het Engels en vertaalde o.a. boeken van Tonke Dragt, Annet Schaap, Jan Terlouw en Anna Woltz. In deze aflevering van de Grote Vriendelijke Podcast wordt ingezoomd op haar vertalingen van Lampje van Annet Schaap, Oorlogswinter van Jan Terlouw en De Zevensprong van Tonke Dragt en komen allerlei verrassende vertaalproblemen aan bod.
De Grote Vriendelijke Podcast - Aflevering 07 Laura Watkinson (vanaf minuut 17:30 ongeveer))
Kijktips
Een kort filmpje waarin vertaler Nederlands-Engels David Colmer met zijn vertaling bewijst dat het gedicht ‘De mislukte fee’ van Annie M.G. Schmidt in het Engels minstens zo ontroerend en grappig kan klinken als in de oorspronkelijke Nederlandstalige versie.
Youtube - David Colmer over 'De mislukte fee'
Bekijk zeker ook de beroemde Ted-Talk 'The danger of a single story' van auteur Chimamanda Ngozi Adichie over het over het belang van representatie en diversiteit in (kinder)boeken.
Ted.com - The danger of a single story
Leestips
The Guardian publiceerde dit prachtige verslag van de vertaling/bewerking die vertaler Frans-Engels Sarah Ardizzone maakte van het prentenboek Avril, le poisson rouge van Marjolaine Leray.
The Guardian - Sarah Ardizzone over April the Red Goldfish
En in dit essay in The New York Times dient vertaler Daniel Hahn (Spaans/Frans/Portugees-Engels) iedereen die zich afvraagt: ‘Hoe moeilijk kan een prentenboek vertalen nou helemaal zijn?’ eloquent van repliek.
The New York Times - Daniel Hahn over prentenboeken vertalen
In het academische werk How Picturebooks Work (Routledge, 2006) onderzoeken Maria Nikolajeva en Carole Scott hoe tekst en beeld samen betekenis creëren in prentenboeken.
Routledge - How Picturebooks Work
Vertaalster Claire Storey (Spaans/Duits > Engels) vertaalde Salvajes van de Mexicaanse schrijver Antonio Ramos Revillas in het Engels. Deze rauwe roman voor kinderen vanaf een jaar of twaalf speelt zich af tegen de achtergrond van het geweld van de Mexicaanse drugskartels. Storey vertelt hoe ze Mexicaans slang geloofwaardig probeerde over te brengen in haar Engelse vertaling (The Wild Ones) en hoe ze daarbij omsprong met de beperkingen die door haar uitgever werden opgelegd.
WorldKidLit - Interview: Translator Claire Storey
Last but not least: vertalers van jeugdboeken nemen een heleboel beslissingen met een hypothetische kind-lezer in het achterhoofd, maar wat vinden kinderen eigenlijk zélf van die vertaalbeslissingen? Participatory research kan een antwoord bieden op die vragen, en in dit artikel gaat onderzoeker Vanessa Joosen van de Universteit Antwerpen met een (weliswaar kleine) groep kinderen in gesprek over hun opvattingen over vertaalstrategieën die in jeugdboeken worden toegepast, met soms verrassende resultaten.
Artikel: 'Children’s Literature in Translation: Towards a Participatory Approach'
En als uitsmijter, een doetip:
Breng een bezoek aan de Internationale Kinderboekenbeurs van Bologna die ieder jaar in maart/april wordt gehouden, en waar een programma van lezingen en panelgesprekken (in het Engels en het Italiaans) wordt aangeboden ten behoeve van kinderboekenvertalers van over de hele wereld. Op de beurs krijg je meteen ook een goed overzicht van het recente kinderboekenaanbod in je brontaal en uiteraard zijn er tal van netwerkmogelijkheden met collega’s en uitgevers.