Nieuws | Algemeen

Het Nederlands Letterenfonds zet zich in voor een kwalitatief hoogstaand en divers literair veld. Met het oog op een duurzame toekomst verbreedt het fonds twee van haar grootste subsidieregelingen. Per 2026 worden de regelingen voor makers van boeken én voor literair vertalers breder, eenvoudiger en toegankelijker. Lees verder voor de veranderingen.

Het Nederlands Letterenfonds en de Schrijverscentrale slaan de handen ineen om de zichtbaarheid van literair vertalers te vergroten. Met het gezamenlijke initiatief De vertaler vertelt zetten beide organisaties de komende jaren in op een actieve rol voor vertalers als ambassadeurs van het boek. De Schrijverscentrale biedt de komende vier jaar korting aan op optredens van literair vertalers. Uitgevers die vertalers op het omslag zetten, krijgen van het Letterenfonds een voucher om zelf een optreden te organiseren.

Op de shortlist voor de Dublin Literary Award 2025 prijkt de vertaling van een Nederlands boek. De vertaling van Gerda Blees' boek 'Wij zijn licht' genaamd 'We Are Light', vertaald door Michele Hutchison, dingt dit jaar mee naar de literaire prijs. De winnaar wordt op 22 mei bekendgemaakt. 

Literatuur Vlaanderen biedt tot 1 mei de mogelijkheid om financiële ondersteuning aan te vragen voor de integrale vertaling van een oorspronkelijk Nederlandstalige theatertekst van een Vlaamse auteur. Een vertaling is een uitgelezen manier om promotie te maken voor een stuk bij buitenlandse dramaturgen en gezelschappen.  

Literair vertalers in Nederland en Vlaanderen bevinden zich in een steeds kwetsbaardere positie op de arbeidsmarkt. Factoren zoals de dominantie van het Engels, de stijgende verkoop van anderstalige titels en de opkomst van artificial intelligence (AI) hebben een significante impact op hun toch al precaire situatie. Dit blijkt uit een kwalitatief onderzoek uitgevoerd door de Boekmanstichting in opdracht van het ELV.

De Literaire Uitgevers Groep (LUG) en de Auteursbond zijn het eens geworden over een verhoging van het woordtarief met 3,5%. Per 1 januari 2025 wordt het nieuwe minimale woordtarief voor literaire vertalingen 7,80 cent (was 7,50 cent).

Net als veel instellingen om ons heen maakt ook het Expertisecentrum Literair Vertalen zich grote zorgen om het schrappen van universitaire talenstudies vanwege de bezuinigingen op het hoger onderwijs in Nederland. Met deze studies worden nu net de taalexperts opgeleid, die in tijden van voortschrijdende technologische ontwikkelingen belangrijker zijn dan ooit.  

Taalkennis en taalvaardigheid zijn belangrijke pijlers van de Europese Onderwijsruimte, maar kleine en middelgrote talen staan onder druk. Uit Taalunie-rapporten blijkt dat het Nederlands terrein verliest, en er worden te weinig studenten opgeleid om aan de vraag naar vertalers te voldoen. Dit tekort aan vertalers belemmert de literair-culturele diversiteit. Daarom geeft de Taalunie een impuls aan de vertaalsector, onder meer door de lancering van twee internationale vertaalnetwerken. Maak via dit artikel van Goedele de Sterck kennis met PETRA-NED.

Vanaf 2024 worden de Literaire Vertaaldagen verplaatst van december naar juni. De komende, vijfentwintigste jubileumeditie vindt daarmee plaats op vrijdag 20 en zaterdag 21 juni 2025 in de Rode Hoed te Amsterdam, respectievelijk het Amsterdams Lyceum. Het programma en inschrijfmogelijkheid voor de Literaire Vertaaldagen volgen najaar 2024.

Met steun van het Cultuurfonds start Terras met de inrichting van zogenaamde vertaalcellen, waarin bijzondere expertise wordt gebundeld: kleine vertaalcollectieven waarin een taalexpert samenwerkt met een redacteur en twee literair vertalers (een met weinig en een met meer of veel ervaring) om belangwekkende literaire teksten te ontsluiten en de relatief onbekende wereld en cultuur die erin schuilgaat toegankelijk te maken voor Nederlandstalige lezers.